Umocnienia Twierdzy Brzeskiej „Fort Piechoty Borek”
Lebiedziew jest to wieś w województwie lubelskim oddalona o 42 km od Białej Podlaskiej. Na zachód od wsi Lebiedziew znajduje się najlepiej zachowany na terenie przedmościa terespolskiego „Półstały Forty Piechoty Borek” (współczesna nazwa). Na starych mapach WIG oznaczony jest jako „Fort Lebiedziów Zachodni”.
Do Fortu prowadzi polna droga, gdyż położony jest on z dala od zabudowań, co z cała pewnością wpłynęło na to, że zachował się w tak dobrym stanie.
Fort otoczony jest fosą wodną a do jego wnętrza można się dostać tylko jedynym suchym przejściem.
Cały teren Fortu porośnięty jest gęstą roślinnością, która nie tylko utrudnia poruszanie się po terenie, ale również w wielu miejscach skutecznie zasłania umocnienia do tego stopnia, że nie możliwe jest wykonanie zdjęcia z większej odległości.
Fort został częściowo wysadzony przypuszczalnie przez wycofujących się Rosjan. Ale pomimo tego i tak jest on najlepiej zachowanym obiektem tego typu należącym do Twierdzy Brzeskiej znajdującym się na terenach RP.
Jeżeli ktoś decyduje się na zwiedzanie takich fortów musi pamiętać o tym aby nigdy nie robić tego samotnie, oraz zachować szczególną ostrożność, gdyż porosłe mchem betonowe bloki są bardzo śliskie, a w gęstej roślinności można nie zauważyć rozpadlin w betonowych płytach.
W 1833 rok rozpoczęto budowę Twierdzy Brzeskiej, którą to od początku swego istnienia kolejni budowniczowie zmuszeni byli rozbudowywać w skutek osiągnięć cywilizacyjnych, w tym rozwoju artylerii i zwiększenia jej siły niszczenia i zasięgu, o co raz to nowsze strefy obrony tym samym odsuwając przyszłego wroga od cytadeli.
Przedmoście terespolskie jako najbardziej spodziewany kierunek uderzenia z zachodu, zostało najbardziej rozbudowane i na przestrzeni około 80 km² wzniesiono kilkadziesiąt różnego rodzaju budowli obronnych min: „Półstały Forty Piechoty Borek”, który został wybudowany w latach 1914-1915.
Twierdza Brzeska była największą twierdzą wybudowaną przez Rosję Carską na ziemiach Polskich. Mimo to wciąż pozostaje najmniej zbadaną i poznaną, a zwłaszcza umocnienia znajdujące się na terytorium Polski tzw: przedmoście terespolskie.
I chociaż historykom udało się już większość umocnień odnaleźć i sklasyfikować to wciąż jest to lista nie pełna, z uwagi na fakt, iż rozrzucone umocnienia były budowane na olbrzymim terytorium.
W przypadku ataku Fort Borek mógł liczyć na wsparcie ogniowe ze znajdującego się w pobliżu tzw: Wału Międzyfortowego, z którym był w stanie utrzymywać łączność wzrokową, a tym samym w razie zagrożenia otrzymać skuteczniejsze wsparcie.
Widok na pobliski Wał Międzyfortowy.
Jak do tej pory nie udało mi się znaleźć informacji czy „Fort Borek” brał udział w walkach w 1915 roku, tak jak to miało miejsce w przypadku innych fortów na zachodnim kierunku natarcia armii niemieckiej i austro-węgierskiej.
Opuszczamy „Fort Piechoty Borek”, ale to jeszcze nie koniec naszych przygód związanych z eksploracją umocnień należących do Twierdzy Brzeskiej.
Źródła:
Własne obserwacje terenowe.
Wykorzystano fragment mapy WIG 1925 r. Terespol
(opis oraz zdjęcia pochodzą z 2012 r. – przyp. redakcji)
Źródło: Szeroki Trakt